Natasja gooit het roer om

Op de molen gisteren was de examenspanning best te merken. Gezonde spanning, de examenkandidaten waren gefocust en gemotiveerd nog even goed gebruik te maken van de kansen te oefenen met de molen en ook om allerlei vragen nog eens voor hun kiezen te krijgen die ze op hun examen gesteld kunnen krijgen.

Om eerlijk te zijn maak ik me niet zoveel zorgen om deze examenkandidaten, ze zijn handig met de molen, kunnen bijna alle vragen beantwoorden, hebben alle drie een groot technisch inzicht en  van wat ik gezien heb is het meer dan terecht  dat hun examen aangevraagd is. Toch neemt dat niet weg dat ze er al zijn, zo’n examen blijft een moment opname en ik gun ze dan ook alle geluk met de omstandigheden aankomende zaterdag.

Genoeg windkracht om te bepalen, genoeg vragen die behandeld zijn in plaats van veel nieuwe vragen en dat deze examenkandidaten gewoon goed in hun vel zitten deze dag, dan moet het zeker goed komen. Gisteren in ieder geval waren de omstandigheden perfect. Er stond een overduidelijke wind, en de omstandigheden ondanks dat het best koud was waren prima voor een molenaar.

De vang (rem) van de Wilpermolen is niet de makkelijkste, maar ze kunnen er alle drie mee omgaan en eigenlijk het enige dat ze alle drie aangaven wat ze graag nog extra wilden oefenen waren de diverse zeilvoeringen en het weer.

Die zeilvoeringen bleek al snel, beheersen ze ook alle drie prima, dus gingen we verder met het weer oefenen. Het weer is wel een dingetje, ik denk dat merendeel van de examenkandidaten dat onderdeel het lastigst vindt, voor mij gold dat in ieder geval wel, behalve bij het landelijk examen niet meer, de kwartjes waren gevallen vlak voor het landelijke examen en ik keek er naar uit omdat ik me er opeens totaal niet meer druk om maakte.

Bij deze examenkandidaten bleek in het begin het weer ook het lastigste, maar ze hebben er allemaal hard aan gewerkt en dat was ook goed te merken. Ook het onderdeel weer gaat vast goedkomen want ook bij deze examenkandidaten heb ik kwartjes zien vallen afgelopen weken.

Een leuke molendag dus, met zeer gemotiveerde en vriendelijke examenkandidaten en ook mijn collega op de molen en ik hebben deze stage periode met de examenkandidaten erg leuk gevonden, wat mij betreft mogen ze vaker vragen of de Wilpermolen examenmolen wil zijn. Het is leuk en een prima methode om je eigen kennis up to date en paraat te houden. En je leert zo molenaars in spe kennen.

Zaterdag is er ook een taak voor mijn collega en mij, het is de bedoeling dat we zorgen dat de molen voor elke kandidaat examen klaar is, ze zullen een stukje moeten kruien en moeten opzeilen. Verder zullen we ervoor zorgen dat de examinatoren koffie en/of thee krijgen en een lunch.

Rest mij niets anders meer dan de examenkandidaten heel veel succes te wensen en te hopen voor hen op goede omstandigheden volgende week.  Ik merk dat ik toch wel met ze mee leef en erg benieuwd ben of het zaterdag net zo goed gaat als bij deze afgelopen generale repetitie en ik ga voor alle drie duimen dat ze slagen.

Een tijd geleden kreeg ik een mailtje van een molenaar die een molen-fiets-excursie organiseerde voor molenaars en molenliefhebbers uit Brabant. De Wilpermolen stond ook het zijn lijstje om te bezoeken en de vraag was of wij dat goed vonden. Natuurlijk vonden wij dat goed, wij laten immers die molen graag zien aan mede molenliefhebbers en ander publiek. De Wilpermolen heeft wel wat bijzonderheden waarom zo’n bezoek ook de moeite waard is.

Afgelopen week kreeg ik weer mail dat er al zo’n 27 aanmeldingen waren, een volle bak dus, maar de Wilpermolen is groot dus dat past wel, maar het zag er in ieder geval naar uit dat we een drukke dag kregen op de molen. Alle vier de examenkandidaten kwamen deze dag ook en zo’n bezoek van een grote groep mensen vond ik ook voor hun een mooie oefening om hun molenaars vaardigheden te oefenen. Zo konden ze kijken met hoever ze kwamen wanneer hen vragen gesteld werden, ze konden oefenen op veiligheid op de molen te letten, enz.

Wat jammer was, deze dag was er nauwelijks tot geen wind, de groep fietsende molenaars en molenliefhebbers te ontvangen in een draaiende molen was bijna nihil hierdoor. En ook de examenkandidaten lieten merken dat ze dit gebrek aan wind jammer vonden. Zo was het wel heel lastig voor hen om de wind te bepalen en de molen te laten draaien.

Toch ook dit hoort erbij als je molenaar bent, het weer heb je nu eenmaal niet in de hand en ook daar moet je mee om kunnen gaan.

Voor de fietsende molenaars en molenliefhebbers waren er tegenstrijdige belangen, voor de fietstochten van molen naar molen was de afwezigheid van wind prettig, dat fietst wel wat makkelijker, maar ook zij zien als molenliefhebbers deze molens het liefst draaiend.

Om ongeveer afgesproken tijd met de organisator van deze fietsexcursie kwamen ze bij de Wilpermolen aan en wat waren het er veel! Eerder als er groepen van tien of meer mensen op de molen kwamen was ik erg handig met ervandoor gaan naar één van de zolders waar ik de groep mooi misliep, maar dit keer kon ik dat niet maken, ik had deze groep die volgens mij tegen de 40 deelnemers liep immers zelf toestemming gegeven om te komen.  Maar de laatste tijd is er ook wat veranderd, ik voel me zelfverzekerd genoeg dit aan te durven en bovendien vind ik de Wilpermolen een molen waar meer dan genoeg over te vertellen is en de moeite van het bezoeken waard en dat maakt dat ik het dan ook erg leuk vind deze molen aan anderen te laten zien.

De fietsende molenaars en molenliefhebbers kwamen mij erg enthousiast over,  zeker van molenliefhebbers kan je leuke vragen verwachten en ze waren zo geïnteresseerd dat ik veel plezier erin had dat ze op bezoek waren en over de molen te vertellen. Dit bezoek was zo leuk, maar ook druk dat ik vergeten was foto’s te maken en ik tijdens hun vertrek nog maar net de helft van de groep op de foto kreeg voor bij dit blog.

Molenvrienden, erg leuk dat jullie er waren en ik hoop dat jullie een mooie dag gehad hebben.

Nu de fietsende molenaars weer weg waren deelden de examenkandidaten zich op, twee bleven er bij mijn collega en twee gingen er met mij mee om verder te oefenen voor hun examen. De twee kandidaten die met mij meegingen gaven aan vooral het weer te willen oefenen en het weer is voor mij minstens zo leuke hobby geworden als het hele molengebeuren, dit dus te delen met de examenkandidaten had ik dus wel zin in, bovendien deze twee kandidaten maak ik me wat molenkennis niet veel zorgen over en bovendien hebben ze door hun vak al technisch inzicht genoeg.

Als er bij mij kwartjes vielen tijdens mijn opleiding was ik daar erg enthousiast over, maar ook bij deze molenaars in spe was het erg leuk om kwartjes te zien vallen, bij één van twee bedacht ik me dan ook dat als hij een stripfiguur geweest zou zijn er een aanspringend lampje boven zijn hoofd zou verschijnen op diverse momenten tijdens deze besprekingen over het weer. Ze waren beiden erg enthousiast en leergierig en dat maakte ook mij erg enthousiast.

Tijdens mijn stages op andere molens heb ik een boel hulp aangeboden gekregen, mensen die hun vrije tijd erin staken mij dingen te leren, ik vond dat bijzonder en nam me toen al voor dat als ik ook maar een klein beetje anderen zou kunnen helpen ik dit ook voor hen te doen, net zoals anderen dat voor mij gedaan hebben. Naast het plezier dat te doen heeft het ook voor mij voordelen, zo hou ik wat ik geleerd heb ook aan de oppervlakte en bereikbaar, het zou toch erg jammer zijn als die kennis wegzakt, ik breid die liever nog steeds uit dan het te laten wegzakken.

Ondanks het gebrek aan wind was deze molendag een fantastische dag geweest. Maandag heb ik door het enthousiasme van de examenkandidaten een extra molendag op de Wilpermolen ingelast, drie van de vier willen en kunnen komen, de vierde die moet werken komt nog een avond extra om het weer extra te oefenen, want over twee weken is het al hun grote dag van het provinciaal proefexamen. Nu maar hopen voor deze molenaars in spe dat het maandag iets meer waait en zoals de voorspellingen nu zijn ziet het ernaar uit dat dat gaat lukken.

Ter ere van het 45 jarig bestaan van het Gilde van Vrijwillige Molenaars was er gisteren een Algemene ledenvergadering en Molenaarsdag in het Openluchtmuseum Arnhem.

Net als afgelopen 18 maart bij de Algemene vergadering van De Hollandsche Molen in Amersfoort bleek ook hier tegen mijn eigen verwachting in dat ik dat interessanter vind dan ik van mezelf verwacht had. Het is toch interessant te horen wat er achter de schermen gebeurt en ik was ook hier weer onder de indruk wat een goed georganiseerde verenigingen dit zijn.

Wat ook leuk is dat je met de jaren steeds meer molenaars leert kennen en personen herkent tijdens zulke dagen, al vind ik het soms lastig de juiste namen en molens bij deze molenaars te bedenken, iets dat niet erg is, want dat wordt meestal weer snel duidelijk. Al zou je dus alleen gaan, het molenaarswereldje herkent elkaar wel al komen ze uit alle hoeken van het land en je hoeft jezelf dus geen minuut te vervelen. Zo’n molenaarsdag staat zoals ik het ervaar garant voor een dag vol ervaringen en verhalen uitwisselen met mede molenaars die allemaal enthousiast zijn over onze gezamenlijke molenhobby.

Mijn collega molenaar van de Wilpermolen en ik gingen samen naar deze molenaarsdag, maar al snel zie je beiden allerlei bekende molenaars en gingen we onze eigen weg om elkaar zo af en toe weer tegen te komen in het park. Zo kwam ik de molenaar tegen die na aanleiding van mijn blog over de vergadering van de Hollandsche Molen en diploma-uitreiking berichtte dat hij voor het buitenkansje kon zorgen dat ik mis gelopen was in Amersfoort. Het boek ‘Molenbouw’ van Anton Sipman. Dit boek heeft hij voor me meegenomen voor een wel hele leuke prijs en het was lastig om niet gelijk een hoekje in het park op te zoeken om het door te bladeren, iets dat jammer zou zijn omdat ik thuis daar nog tijd genoeg voor krijg en deze molenaarsdag beter kon gebruiken om de molens van het park goed te bekijken en bij te kletsen met andere molenaars.

Eigenlijk weet ik nooit zo goed hoe je zo’n dag op een molenpark of openluchtmuseum moet aanpakken, er is zoveel te zien dat ik niet meer weet waar te beginnen, maar na even met diverse molenaars samen dingen bekeken te hebben en bij gekletst te hebben had ik opeens zin om even alleen van alles te bekijken. Nadat de molenaar waarmee ik op dat moment samen door het park liep aangaf naar een lezing te willen (uiteraard met een molenthema) besloot ik dat ik daar na alle info en vergaderingen geen zin meer in te hebben maar besloot alleen de vele molens op het park te bezoeken.

Ik begon maar gewoon om naar één van de molens toe te gaan en daarna weer een andere molen op te zoeken en al snel kwam ik tijd te kort. Als je alleen gaat lijkt het net of je nog meer ziet dan samen wat wellicht niet waar is omdat je samen vier ogen heb in plaats van twee, maar je wordt niet afgeleid in je bevindingen en gedachte, dat heeft wel iets, in mijn geval lopen de molen-muizenissen in mijn hoofd dan al snel uit de hand en vertrek ik bij een molen met meer vragen dan ik antwoorden op dat moment kan vinden. Maar ik vind dat zelf niet erg, eerder prettig zo ongestoord te kijken en de molen-muizenissen hun gang te laten gaan en te kijken waar ze mee komen. De vele vragen heb ik meegenomen en de komende dagen heb ik weer meer dan genoeg leuke onderwerpen om uit te pluizen.

In het begin van mijn opleiding dacht ik dat je een molen in een half uurtje met gemak kon bekijken. Nu lukt me dat absoluut niet meer, ik zie steeds meer de details en de technieken die me op onderzoekmodus zetten, ik kom dus nu structureel tijd te kort bij molens bekijken. Steeds vaker merk ik ook dat als iets mijn aandacht trekt, ik helemaal in beslag genomen wordt door wat ik zie en vervolgens waaier ik belachelijk ver uit met wat ik ervan weten wil. De reacties van andere molenaars zijn vaak gebaseerd op hun ervaring en vele molen bezoeken en hun enthousiasme over waar ze dat vaker gezien hebben, terwijl ik nog in tegenstelling tot veel molenaars die al jaren molens bezoeken en vele excursies mee gemaakt hebben relatief weinig verschillende molens gezien heb. In plaats van vele molens te willen bezoeken haal ik vooral plezier uit de techniek van molens die ik bezoek en wil dat het liefst tot in de kleinste details en achtergronden met “waarom” als belangrijkste vraag uitzoeken.

Tijdens mijn opleiding was het belangrijk niet teveel uit te waaieren, het zorgde voor teveel informatie waardoor ik de basis niet meer kon onderscheiden, maar nu houdt niemand me meer tegen.

Zo kwam ik deze molenaarsdag in de oliemolen iets heel aparts tegen bij de wentel-as. Zoals ik eerder wentel-assen gezien had zitten er aan de horizontale wentel-as nokken die de heien waar blokken (vuisten) aanzitten optillen. Bij deze molen niet, hier zat een soort trommel om de as met rollen die kunnen draaien en de vuisten aan de heien optillen. Als ik zoiets zie roept dat vragen bij me op die zoals ik ervaar verder gaan dan gebruikelijk. Ik wordt dan vreselijk nieuwsgierig, waarom deze keus? Wat zijn de voor en nadelen ten opzichte van nokken? Wie heeft dit bedacht en met wel idee erachter? Waarom is dit niet de gangbare techniek bij wentel-assen? Enz…… Ik heb er in eerste instantie wel ideeën over, maar wil die toetsen aan de ervaringen en gedachte erachter van de bedenker.

Het deed me sterk denken aan Dekkerlagers in ieder geval, een uitvinding van Adriaan Dekker een molenbouwer die geboren is 1892, zoon was van Jan Dekker die eveneens molenbouwer was. Adriaan Dekker heeft een overduidelijke handtekening  in molen techniek achter gelaten in de vorm van rollagers waar hij graag mee experimenteerde en die op diverse plaatsen in een molen terug te vinden kunnen zijn. Leuk om uit te zoeken dus of dit inderdaad een bedenksel van hem is.

Zo kwam ik nog wel meer dingen tegen deze molenaarsdag zoals weer een standerdmolen zonder rust en rijklamp maar een kettinkje, nu ik dit weer zie en weer bij een standerdmolen vraag ik me dan ook af of dat iets te maken heeft met de constructie van het bovenhuis en het enorme bovenwiel en het gebrek aan ruimte daartussen? Of bij een andere molen een pelsteen met op de onderkant van de deksel ook een pelblik in plaats van alleen een pelblik aan de zijkanten, enz…, maar mijn blog zou oneindig lang worden als ik hier teveel over zou schrijven en ik heb de indruk dat het zover uitwaaieren wellicht niet voor iedereen even interessant is. In ieder geval was deze molenaarsdag in Arnhem een mooie om toe te voegen aan mijn lijstje leuke molendagen.

Mijn collega molenaar en ik waren ook uitgenodigd voor een vrijwilligersfeest op de molen waar we beiden molenaar zijn, maar gaven aan pas in de avond te kunnen, hoog tijd om weer te gaan bij de molenaarsdag in Arnhem en naar de Wilpermolen te gaan dus. Ook daar leuk bij gekletst met een aantal vrijwilligers. De Wilpermolen heeft het geluk in een buurtschap te staan waar het lijkt dat iedereen zich betrokken voelt en zich inzet voor het behoud van de Wilpermolen, een hoge opkomst dus tijdens het vrijwilligersfeest en een heerlijk buffet, dat was handig want we hadden tussendoor geen tijd gehad thuis te eten.

Voor de liefhebber nog de foto’s van de molenaarsdag in Arnhem op volgende link:

https://myalbum.com/album/jQE2lzJsocPa

Wanneer er activiteiten zijn in Posterenk is dat vaak beneden in de molen. Buiten een ouderwetse korenfabriek aangedreven door de wind, heeft de Wilpermolen dus ook een sociale functie als verzamelplek, activiteitenplek of zoals gisteren een rustpunt voor de lopers van de Kennedymars Klarenbeek. Als wij als molenaars op de hoogte zijn zullen we altijd onze uiterste best doen de molen te laten draaien, zelfs als dat niet op een zaterdag is. Nu dus als rust locatie voor deze Kennedymars was er buiten dat het zaterdag molendag” is”, een extra reden om te draaien.

Onderweg naar de molen hoopte ik dat er nog een paar examenkandidaten zouden komen om buiten te oefenen voor hun examen ook mee te helpen het gevlucht goed op de wind te draaien. Deze ochtend bij het weer te bestuderen voor deze dag wist ik al gelijk dat de kap van de molen 180 graden gedraaid moest worden. Een pittige klus, zeker als je alleen bent. Maar dit was nog niet alles, in de loop van komende week zijn de verwachtingen dat de wind weer 180 graden zou draaien met wellicht windkracht 4. Omdat ik niet naast de molen woon moest de molen dus aan het einde van de dag weer 180 graden terug gedraaid worden.

Eenmaal bij de molen bleek ik alleen te zijn, er was een molenexcursie waar de andere molenaar heen was en misschien ook de examenkandidaten. Zelf wilde ik liever draaien op de molen omdat er mij iets teveel activiteiten zijn in deze periode en volgende week draait de molen ook al niet doordat er een molendag is in het Arnhems openlucht museum ter ere ook van het 45 jarig bestaan van het Gilde van vrijwillige molenaars waar ik wel graag heen wil.

Even overwoog ik of ik aan deze klus zou beginnen alleen, wetende dat ik de molen aan het eind van de dag ook terug moest zetten naar de stand waar die nu stond. Maar met een blik op de wandelaars van de Kennedymars die afstanden van 20-40-60 km zouden lopen stelde het 180 graden kruien niet veel voor en bovendien was het voor de wandelaars veel leuker als rustpunt naar een draaiende molen te lopen dan naar een molen die stil stond. Daarbij komt als je graag met een molen werkt moet je niet piepen als er ook echt werk te doen is.

Dit dus, in combinatie met bewondering voor de lange afstanden die de lopers van de Kennedymars lopen en het prachtige weer maakte dat ik besloot de molen gewoon te laten draaien. En dan zal je zien, net toen ik klaar was met de molen goed op de wind te zetten kreeg ik bezoek, een molenaar die zelf woont in een water gedreven molen en dan nog als extraatje een spinnenkopmolen in zijn tuin heeft staan kwam op bezoek. Eigenlijk net een half uurtje te laat anders hadden we 2 mk (molenaarskracht) gehad in plaats van 1 mk. Of misschien precies op tijd want nu hoefde ik deze dag niet meer te sporten en het geeft toch altijd een kick als je zelf iets voor elkaar krijgt.

Toch apart hoe zo’n gedeelde hobby er toch altijd voor zorgt dat je genoeg gespreksstof hebt en nuttig ook nog. We hebben ideeën uit gewisseld, samen de techniek bekeken in de molen en uitvoerende molenaars handelingen besproken. Persoonlijk vind ik dat altijd nuttig en leuk, zo hoor je dingen en zie je dingen die je kunt overnemen of soms ook die je eigen methodes bevestigen.

De molenaar die vond dat nu hij er toch was best even kon helpen heeft mee geholpen de puinhoop op te ruimen die de vogels achter gelaten hebben doordat ze nesten onder de rand van de kap proberen te maken. Daarna besloten we de stoelen op de stelling in het zonnetje te zetten, zo konden we de wandelaars van de Kennedymars zien en tegelijkertijd ons lunchpakket opeten en wat drinken en dat lekker in het zonnetje.

Zo zittend in het zonnetje, de wieken in een mooi tempo draaiend, goed gezelschap, een telefoon die het in Posterenk niet meer doet sinds ik over gestapt ben op een nieuwe provider en waardoor ik dus ook niet gestoord werd, wat wil je nog meer. Hoe relaxed wil je het hebben… Dat molenaars leventje bevalt me wel, klussen als je wil en met dit zonnetje lekker bijna de hele dag op de stelling.

De molenaar die op bezoek was, waarvan ik weet dat hij als bijnaam bij veel molenaars Willie Wortel heeft omdat hij de meest geniale manieren verzint om leerlingen molentechnieken bij te brengen en als een ware uitvinder handigheidjes voor de molen bedenkt, had iets briljants bij zich. Een voorhoofdsthermometer om via een sensortje op je voorhoofd je temperatuur te meten, deze had hij gewoon bij een drogist gehaald. Ik weet dat je als molenaar misschien een klap van de molen gehad moet hebben om je molengekte zo uit te breiden dat je molenaar wilt worden, maar daar krijg je toch echt geen koorts van dus ik begreep in eerste instantie niet goed wat je als molenaar met zo’n voorhoofdsthermometer kon doen, maar dat werd me al heel snel duidelijk toen ik meldde dat ik de molen even stil ging zetten voor een extra controle.

Afgelopen week had ik namelijk bij de eindcontrole na het draaien geconstateerd dat de tap die altijd meedraait toch wel erg warm geworden was. Deze ochtend had ik er wat extra vet op gesmeerd voor zover ik erbij kon en nu wilde ik tussentijds controleren hoe warm deze tap geworden was. De molenaar pakte vrolijk zijn voorhoofdsthermometer en ging mee. Werkelijk briljant uitgevonden, maar ook erg grappig, volgens mij is de Wilpermolen nu de eerste molen die met een voorhoofdsthermometer gecontroleerd is op oververhit raken door molenaar/dokter Willie Wortel, maar wel perfect om een indruk te krijgen. Ook de temperatuur van de hals en pen van de as hebben we zo bekeken en alles was oké, toch wel heel handig zo’n apparaatje.

Ik had geluk, de molenaar die op visite was bleef tot het eind en heeft me mee geholpen de molen weer terug te kruien zodat hij veilig staat als de wind komende week weer uit het zuidwesten komt met een windkracht 4, dat scheelt me een extra ritje naar de molen.

Al met al was het een prachtige en leuke dag geweest, we hebben zelfs nog wat meer bezoekers gehad dan normaal, wellicht door de Kennedymars ook. De molen is gezond verklaard, weer een stukje wijzer geworden door alle molengesprekken, dan kan je als molenaar weer tevreden naar huis.

Ondanks dat ik gisteren niet op de molen was, is deze dag toch een echte molendag geweest. Gisteren was namelijk de Ledenvergadering van De Hollandsche Molen en de Diploma-uitreiking van de in 2016 geslaagde molenaars en daar was ik er één van.

Ik heb toch bijna tot de laatste dag getwijfeld of ik niet gewoon het diploma zou laten opsturen, zo’n ledenvergadering waarvan ik dacht dat het erg druk zou worden met molenaars en molenliefhebbers uit het hele land is niet direct iets waarbij ik denk “Jottem, leuk!!!” . Gewoon de molen laten draaien lijkt mij leuker. Aan de andere kant, ik krijg maar één keer de kans om bij mijn eigen diploma-uitreiking te zijn en kan dit dus niet overdoen als ik later spijt krijg niet geweest te zijn en dit diploma is nu eenmaal ook echt de leukste van alle diploma’s die ik ooit gehaald heb. Ik besloot dus uiteindelijk toch naar de ledenvergadering en diploma-uitreiking te gaan.

Een overweging was nog het ochtend programma over te slaan, dit ochtend programma zou merendeel bestaan uit een jaarrede en financiële verslagen. Maar ik besloot als ik dan toch zou gaan ook naar het complete programma te gaan. De andere molenaar van de Wilpermolen en zijn vrouw besloten ook te gaan en met z’n drieën zijn we met de trein gegaan, ook omdat het geheel afgesloten zou worden met een borrel en de locatie de Eenhoorn in Amersfoort tegenover het station lag.

Het ochtendprogramma van de ledenvergadering vond ik interessanter dan ik verwacht had van mezelf, het was geen saaie kost, maar een kijkje achter de schermen hoe De Hollandsche Molen werkt en daar was ik best van onder de indruk. En wat gebeurd er achter de schermen ontzettend veel om de molens te behouden, te restaureren en te onderhouden.

Na dit gedeelte waren er de uitreikingen van de Certificaten van Verdienste en ook daar was ik van onder de indruk. Erg leuk om te zien hoe een aantal mensen al meer dan de helft van hun leven zich inzetten voor het molenbehoud en daar de verhalen achter te horen, wat dat betreft heb ik met de bijna 5 jaar dat ik nu vrijwilliger ben nog een lange weg te gaan, maar dit wordt een lange weg waarvan ik zeker weet dat ik die vol plezier zal volgen want wat een leuke hobby is dat molengebeuren.

Tijdens de molenmarkt in de pauze waren er kraampjes met nieuwe en tweedehands boeken, kaarten en andere molen snuisterijen. Niet dat ik iets van plan was te kopen, ik heb niet direct wensen, maar ik kwam een boek tegen die mijn aandacht trok en ging over molenbouw. Nu ben ik wel vaker op boekenmarkten te vinden en de prijzen van tweedehandsboeken zijn erg leuk meestal om mijn verzameling uit te breiden. Toen ik een prijs verwachtte van toch maximaal 20 euro schrok ik toch wel dat dit tweedehands boek in de 40 euro was en besloot de titel te onthouden voor mocht ik het ooit nog eens tegen komen, maar later thuis bleek dat ik een buitenkans heb laten lopen, dit boek Molenbouw van Anton Sipman bleek op internet te staan voor prijzen van bijna 140 euro en dat tweedehands en ik besefte opeens waarom deze prijzen zo hoog zijn, omdat ik ook de super gedetailleerde tekeningen van Anton Sipman wel ken. Een boek dus om goed in de gaten te houden, want die wil ik nog wel een keer aan mijn verzameling toevoegen.

Het middagprogramma van deze ledenvergadering bestond onder andere uit een presentatie van diverse websites, een debat en de Diploma-uitreiking.

Om bij dat eerste te beginnen, ook daar kwam ik twee sites tegen die erg interessant zijn, namelijk https://molenfonds.nl/ , waar crowdfunding acties op te vinden zijn om geld in te zamelen bij molenprojecten, heel nuttig en het werkt, want je kan precies zien hoeveel geld er al opgehaald is voor een project. Een site die zeker in gedachte gehouden moet worden als je grote reparaties of aanvullingen voor je molen zou willen.

Maar toen was er nog een site die gepresenteerd werd. Eigenlijk was deze site er al, maar nu is die in een nieuw jasje gestoken. Deze site had ik al eens van gehoord, maar had ik nog nooit goed bekeken. Het is een site voor molenonderzoek en te vinden op deze link: http://allemolens.nl/ . Nadat ik op deze site De Wilpermolen waar ik molenaar ben intypte kreeg ik 117 verwijzingen van artikelen, foto’s  en informatie over De Wilpermolen, geweldig, daar staat een boel bij dus wat ik nog niet gezien had! Dit zal denk ik mijn favoriete site gaan worden als ik meer over een bepaalde molen wil weten.

En toen…, het hoogtepunt van deze ledenvergadering, de diploma-uitreiking. In 2016 zijn er 78 molenaars bij gekomen, het waren er zoveel dat we niet tegelijk op het podium pasten en de uitreiking in twee groepen gebeurde. Eerst was de groep aan de beurt die in het voorjaar van 2016 geslaagd waren en daarna was de groep van het najaar waar ook ik bij hoorde aan de beurt. Apart hoor. De dag werd afgesloten met een borrel, de mogelijkheid nog eens over de molenmarkt te lopen en bij te kletsen met collega molenaars en molenliefhebbers en ik begin al steeds meer gezichten te herkennen, zelf op zo’n landelijke dag.

Het op het podium in ontvangst krijgen van het diploma had voor mij niet zo gehoeven, maar van begin tot eind was dit een leuke dag, ik heb geen spijt toch gegaan te zijn. Het diploma die overigens groter was dan verwacht (ik had een boek op A4 formaat meegenomen in mijn rugtas om het diploma ongekreukt mee naar huis te nemen, maar daar paste het niet in) heb ik toch ongekreukt thuis gekregen.

Nu dan na deze ledenvergadering en diploma-uitreiking de mooie taak om als molenaar van een examenmolen anderen op weg te helpen dat zij volgend jaar ook op de ledenvergadering bij hun eigen diploma-uitreiking kunnen zijn, ik heb er zin in en de eerste kennismaking met één van de examenkandidaten vorig weekend was al superleuk verlopen.

Er is gevraagd of wij de Wilpermolen examenmolen willen laten zijn voor de proefexamens oftewel regionale examens en wel op 22 april 2017. Een best wel bijzondere taak, dit betekend dat er molenaars in opleiding de komende weken stage komen lopen bij de Wilpermolen om de molen goed te leren kennen en te oefenen op hun Molenaars schap.

Voor mij zal dit de eerste keer zijn op een examenmolen waar ik één van de molenaars ben die de examenkandidaten zo veel als kan zal proberen te helpen te slagen voor hun examen en dit keer gelukkig niet meer kandidaat.

Persoonlijk vind ik de Wilpermolen uitermate geschikt om als examenmolen te functioneren, de inrichting laat het ambacht van molenaar door de jaren heen zien, zoals drie periodes van transport voor het graan te beginnen bij het luiwerk, daarna de Jacobsladder of elevator en tot slot de buizen waar het graan doorheen geblazen wordt zo de silo in. Het is een soort reis door de tijd en dat allemaal in één molen aanwezig en nog mooier, allemaal zo aan te sluiten en werkend en dat is denk ik best wel bijzonder. Een stukje industrieel erfgoed behorend bij deze prachtige molen.

Verder zijn er twee koppels stenen, waarvan één door elektrisch aangedreven wordt en een onder aandrijving heeft en een koppel aangedreven door de wind en dus een boven aandrijving heeft.

De Wilpermolen heeft als wiekverbetering stroomlijnneuzen op de wieken en op één roede kleppen in plaats van zeilen. Kleppen zie je wel meer op molens, maar bij de Wilpermolen is de bediening ervan uniek. Tja zo kan ik nog wel even doorgaan, genoeg dus om te laten zien aan molenaars in opleiding om hun kennis uit te breiden doordat het aanwezig is in de molen en dat heeft zoals ik zelf tijdens mijn examenperiode ervaren heb meerwaarde het in het echt te zien.

De Wilpermolen dus als examenmolen, we weten het zelf nog maar net, maar zaterdag kwam er al gelijk een zeer gemotiveerde examenkandidaat kennis maken en de molen bekijken. Deze molenaar in opleiding die normaal gesproken op een houtzaagmolen draait zag een aantal dingen die de Wilpermolen uniek maken voor het eerst, maar begreep na even kijken precies hoe het allemaal zat, superleuk om te zien, bovendien leerzaam om zelf ook weer even alles goed te bekijken en door te nemen, zo blijft mijn kennis bij de hand, het zou toch erg jammer zijn als het wegzakt.

De anderen examenkandidaten heb ik nog niet gezien, maar dat zal de komende weken  goedkomen, wat ik begrepen heb is dat ze met een groepje van drie of vier zijn, dat met twee molenaars en de mogelijkheid de molen extra dagen te openen om te oefenen en leren, moet het denk ik wel goedkomen.

De molenaar in opleiding uit ons eigen team zal er komende weken niet zijn, want ook hij zal in april zijn regionaal examen afleggen en zoals dat gebruikelijk is dat niet op de molen waar je lest en zal dus komende weken op zijn examenmolen stage gaan lopen.

De Wilpermolen dus als examenmolen voor de regionale proefexamens, superleuk, wij hebben er zin in en gaan onze uiterste best doen de kandidaten zo maximaal mogelijk alle kansen te bieden te leren en te oefenen met deze molen en willen dan ook alle kandidaten heel veel succes wensen de komende weken en natuurlijk ook onze eigen molenaar in opleiding die eenzelfde periode nu gaat beginnen op een andere molen.

Vorig weekend had ik geen molenblog omdat ik een weekendje op Vlieland was en in plaats van elk weekend molens is een weekendje zee, duinen en strand een leuke afwisseling. Afgelopen weekend heb ik het ingehaald en was het niet alleen molendag op zaterdag, maar ook molendag op zondag, een compleet molenweekend dus.

Dit kwam omdat naast de zaterdag die we meestal al draaien er gisteren carnaval gevierd werd in Posterenk waarbij de verzamelplek de Wilpermolen was. Zo’n molen in een buurtschap heeft wel wat, vaak als er wat te doen is verzamelen alle aanwezigen zich bij de molen, er is dan ook een supergezellige sfeer met alle buurtgenoten en wij als molenaars hebben het geluk dan de molen te laten draaien, dat is toch net wat feestelijker dan een niet draaiende molen. De Wilpermolen heeft duidelijk naast de functie molen ook een sociale functie.

Maar toch even terug naar de zaterdag van dit molenweekend, deze begon namelijk met de constatering van lichte stormschade van afgelopen donderdag. Woensdagavond waren we naar de molen gegaan omdat er donderdag storm verwacht werd en de Wilpermolen stond nog met het gevlucht naar het oosten, erg gevaarlijk met de weersvoorspellingen van donderdag, de wind zou dan van achteren tegen de molen komen iets dat je als molenaar niet wilt met de voorspelde windkracht. We hebben daarom woensdagavond de molen goed op de wind gezet en nog eens goed gecontroleerd  of alles in orde was en alles goed vast zat.

Toch deze controles hebben niet kunnen voorkomen  dat één van de stormluiken in de kap eruit gewaaid is, maar gelukkig hing het luik aan een touw waarmee we het extra gezekerd hadden en gelukkig maar, hadden we dit niet gedaan had dit luik behoorlijke schade kunnen veroorzaken. Lichte krassen op het aangezicht van de kap en een gaatje geslagen door een bout van het luik was nu het enige, gelukkig viel het dus mee. Ook was er een roosterluik van de kap half omhoog gewaaid, maar dit heeft verder niets beschadigd, deze staat al op het lijstje om beter vast te gaan zetten al is het voor de vogels die ze ook al zijn ze best zwaar toch nog oplichten om in de kap te gaan broeden, maar ook voor als het stormt.

Nadat de boel weer in orde was op deze zaterdag van dit molenweekend kon de molen draaien. Er stond genoeg wind en ik besloot zonder zeilen te draaien en alleen met de Ten Havekleppen te draaien, op elke wiek zitten van Busselneuzen die al genoeg wind vangen en dit ging lekker. Ik ben geen racemonster met de molen, hoef geen trein te halen met de omwentelingen en was tevreden met een gangetje van toch wel merendeel net over de 60 enden per minuut, de kleppen gingen af en toe lichtjes open, maar meer dan dat ook niet.

De andere molenaar kwam iets later ook en ook nog een molenaars leerling uit Duitsland. En ook zij vonden het gangetje waar de molen lekker op doordraaide prima. Aan het eind van deze dag toen we de teller opnamen bleek dat we toch nog zo’n 6300 omwentelingen gedraaid hadden en daar waren we best tevreden mee.

Maar dan de zondag van het molenweekend. Er zullen  verwacht ik niet veel molens zijn waarvan de stelling over de weg hangt en waar de molen als verzamelpunt voor de carnaval is, maar in Posterenk is dat wel het geval. De optocht gaat door de straat wat voor een jaarlijks spektakel bij de molen zorgt. Ik hou absoluut niet van carnaval, maar de creativiteit tijdens een optocht vind ik toch altijd erg leuk om te zien. Net zoals ik het altijd spannend vind of de wagens onder de stelling door passen.

Ook dit jaar waren de meer dan 70 wagens van de optocht weer geweldig goed gelukt en blijkbaar weten de makers van de wagens de hoogte van de stelling goed in te schatten, want zelfs wagens die hoger waren bezaten systemen waarmee ze de wagen bij de molen konden verlagen of zo konden draaien dat het net langs de stelling afging. Geweldig leuk om te zien.

Naast dit hadden we ook nog bezoek van andere molenaars waarvan er twee de molen nog niet eerder bekeken hadden van binnen en wat ik al wist kwamen ook zij tot de conclusie dat de Wilpermolen een mooie molen was met ook unieke onderdelen die niet overal te zien zijn. Het blijft leuk de molen te laten zien aan bezoek en mede-molenaars en zeker wanneer het een molen is met unieke onderdelen. De carnaval in en rondom de molen met de optocht erbij is dan een extra leuke beleving, we hebben ons de hele dag door dan ook prima vermaakt.

Een geslaagd molenweekend dus en voor de liefhebbers, de foto’s zijn te zien op de site “Molenaars van de Wilpermolen”: http://www.molenaarsvandewilpermolen.nl/433758611